Jeneverbes

De jeneverbes (Juniperus communis) behoort tot de Cypresfamilie en is een altijdgroene heester tot kleine boom met een hoogte van maximaal 6 meter. Het is een wat eigenwijze boom, die in struwelen uit kan groeien tot zuilvormige en op cypressen lijkende bomen, maar als hij de ruimte krijgt zal hij laag blijven met wijduitstaande, half-liggende zijtakken. Hoewel hij een groot verspreidingsgebied heeft, komt hij in Nederland nog maar sporadisch voor. In de provincies Drenthe, Overijssel en Gelderland kun je 'm nog het vaakst aantreffen, maar in de duinen van de Waddeneilanden voelt hij zich eigenlijk ook goed thuis.

De bekende blauwe jeneverbes is eigenlijk een schijnvrucht. Pas een jaar na de bestuiving vindt de bevruchting plaats, vervolgens neemt de ontwikkeling van de eerst groene kegelbes ook een jaar in beslag en pas in het derde jaar begint de blauwverkleuring. De bessen bevatten geurige, scherp smakende stofjes en worden al van oudsher gebruikt om spijzen te kruiden en voor het op smaak brengen van jenevers en natuurlijk van de Beerenburg.

Jeneverbessen (of zouden het dan misschien jeneverbesbessen zijn?) worden al eeuwenlang met veel succes toegepast om allerlei kwalen te bestrijden. De Oude Grieken gebruikten het om velerlei epidemieën tegen te gaan en in de tijd van het Romeinse Rijk werd jeneverbes als een soort wierook gebruikt tijdens begrafenissen. Ondertussen is inderdaad bewezen dat de etherische oliën in jeneverbes reinigend en ontsmettend werken. Ook bewezen is dat de werkzame stoffen in jeneverbes een sterk positief effect hebben bij blaasontstekingen.

Diezelfde positieve effecten kunnen bij wat grotere hoeveelheden op een andere manier worden toegepast: Indianen gebruikten de jeneverbes als een natuurlijk voorbehoedsmiddel.

Recent wetenschappelijk onderzoek heeft ook aangetoond dat jeneverbessen ingezet zouden kunnen worden bij de behandeling van insuline-afhankelijke diabetes. De in jeneverbes zittende stofjes kunnen kennelijk de insulineproductie weer aan de gang krijgen en bovendien de suikerniveaus in het bloed stabiliseren.